Αυτισμός και Προσαρμοσμένη Φυσική Αγωγή

                                                                 

Μέχρι τις δεκαετίες του 80’, η φυσική αγωγή στα προγράμματα παρέμβασης των αυτιστικών παιδιών ήταν ελάχιστη. Με τα χρόνια έγιναν πολλές έρευνες πάνω στην κινητική ανάπτυξη και συμπεριφορά των αυτιστικών παιδιών. Με αποτέλεσμα να γίνει η αναβάθμιση των προγραμμάτων φυσικής αγωγής. Έτσι η Προσαρμοσμένη Φυσική Αγωγή (ΠΦΑ) είναι ένας κλάδος της φυσικής αγωγής, που ασχολείται με την αγωγή ατόμων με ειδικές ανάγκες: αναπτυξιακές, αισθητηριακές διαταραχές, διαταραχές συμπεριφοράς, μάθησης, κτλ.

O Szot, Z. (1997) διατύπωσε μια τεχνική θεραπείας μέσω της κίνησης για παιδιά με αυτισμό. Υποστηρίζει ότι η διαδικασία καταγραφής δεδομένων εξαρτάται από τη δύναμη του εξωτερικού ερεθίσματος, το οποίο με τη σειρά του αντανακλά σε αντιδράσεις του εγκεφαλικού φλοιού, στον οποίο καταγράφονται τα δεδομένα. Ένα τέτοιο ερέθισμα επηρεάζει την ανταπόκριση στους υποδοχείς, την υγιή και κατάλληλη εξέλιξη του εγκεφάλου, που σε περαιτέρω λειτουργία σχετίζεται με κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα. Προτείνει λοιπόν τη μέθοδο του συνεχούς και επαναλαμβανόμενου ερεθισμού μέσω γυμναστικών ασκήσεων, που βασίζεται στην πεποίθηση ότι η επανάληψη των ασκήσεων στο σωστό χρόνο είναι σημαντική για την επίτευξη θεραπευτικής επίδρασης. Παράλληλα μέσα από ερευνητικές μελέτες διαπιστώνεται ότι η σχέση μεταξύ έλλειψης δραστηριότητας και συμπεριφορών παρεκτροπής είναι αντιστρόφως ανάλογη: όσο μειώνεται η φυσική δραστηριότητα, αυξάνονται οι συμπεριφορές παρεκτροπής (Elliott, R.O. Dobbin, A.R. Rose, G.D. Soper, H.V., 1994).

Επιστήμονες έκαναν μια έρευνα σε παιδιά με αυτισμό, με σκοπό να μελετήσουν τη χρησιμότητα της αύξησης της φυσικής δραστηριότητας ως μιας πιθανής μεθόδου μείωσης των συμπεριφορών αυτοδιέγερσης και αύξησης κατάλληλων αντιδράσεων, κατά τη διάρκεια του τζόκινγκ. Συγκεκριμένα μετρήθηκαν για την επίδραση της αυτοδιέγερσης, τις κατάλληλες μορφές συμπεριφοράς πριν και μετά την άσκηση. Τα αποτελέσματά μετά το τζόκινγκ ήταν: 1.μειώσεις στα επίπεδα συμπεριφορών αυτοδιέγερσης, 2. αυξήσεις σε κατάλληλο παιχνίδι και ακαδημαϊκή απόδοση, 3. αλλαγές στη συμπεριφορά των παιδιών με αυτισμό σε τρία διαφορετικά ερευνητικά περιβάλλοντα: στην ακαδημαϊκή απόδοση τους, κατά τη διάρκεια παιχνιδιού με μπάλα σε μια εξωτερική περιοχή για παιχνίδι και σε ένα ήσυχο δωμάτιο, όπου καμιά άλλη δραστηριότητα δεν συνέβαινε και 4.γενικά αύξηση ενδιαφερόντων για σχολικά καθήκοντα, όταν αυτά ακολουθούσαν τις συνεδρίες τζόκινγκ.

Οι ερευνητές κατέληξαν ότι η αποδοτικότερος τύπος άσκηση για τα παιδιά με αυτισμό είναι η έντονη άσκηση (π.χ: τζόκινγκ) συγκριτικά με την ήπια άσκηση (π.χ παιχνίδι με μπάλα ή περπάτημα) που είχε μικρή ή καθόλου επίδραση στη στερεοτυπική αντίδραση των παιδιών. Συγκεκριμένα, συγκεκριμένα για το 57% των συμπεριφορών παρεκτροπής και για το 65% των στερεοτυπικών συμπεριφορών φάνηκε βελτίωση, ύστερα από την εφαρμογή του προγράμματος αερόβιας άσκησης. Επιπλέον,  όταν προηγήθηκε άσκηση με τζόκινγκ ή ασκήσεις μυικής τόνωση κορμού (π.χ. καθίσματα, κοιλιακοί) επέφεραν αλλαγές στη συμπεριφορά τους κατά τη διάρκεια τη μελέτη ή στη παρακολούθηση 40λεπτου  μαθήματος. Σημειώθηκε μείωση κατά (30%)  στη φυσική αυτοδιέγερση, οι μη επιθυμητές συμπεριφορές μειώθηκαν (43%) και οι φωνοποιήσεις μειώθηκαν κατά 20% .

Η Προσαρμοσμένη Φυσική Αγωγή (ΠΦΑ) με το σχεδιασμό και την εφαρμογή κατάλληλων προγραμμάτων εκπαίδευσης και άσκησης φαίνεται να αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της εκπαίδευσης των ατόμων με αυτισμό, έχοντας πολλά να προσφέρει στη βελτίωση της λειτουργικότητας και της επικοινωνίας με το περιβάλλον, καθώς και στην ανάπτυξη του επιπέδου θετικής συμπεριφοράς των ατόμων αυτών. Είναι σημαντικό να γίνει η ατομική προοδευτική διαμόρφωση των σωστών μεθόδων και συνθηκών άσκησης,  ανάλογα με τις δυσκολίες που προαναφέραμε παραπάνω τα παιδιά με αυτισμό, ώστε να ενθαρρύνουν τα άτομα με αυτισμό να συμμετέχουν και κατά συνέπεια να απολαύσουν τις θετικές επιδράσεις της άσκησης. Τέλος όσον αφορά σε γενικότερες φυσικές δραστηριότητες, φαίνεται ότι στα άτομα με αυτισμό συχνά αρέσει το κολύμπι, η πεζοπορία, η ιππασία και άλλες κατά περίπτωση δραστηριότητες.

Ελένα Τριανταφύλλου

Καθηγήτρια φυσικής Αγωγής με ειδικότητα Κολύμβησης

Εκπαιδεύτρια κολύμβησης

φοιτήτρια Εργοθεραπείας

e.mail: helena30@windowslive.com

Πηγή:https://eidikospaidagogos.gr/autism-pfa/

Λευτέρης Πετρούνιας-Γεννημένος αθλητής

Λευτέρης Πετρούνιας-Γεννημένος αθλητής

Η ζωή ενός ταλαντούχου αθλητή που  έφτασε στο υψηλότερο βάθρο  με τις εκπληκτικές εκτελέσεις στους κρίκους.  Ένα βίντεο για αξιοποίηση στη σχολική τάξη .Μπορούμε να μιλήσουμε για τις θυσίες που πρέπει να κάνει κάποιος για να κάνει πρωταθλητισμό (τις διπλές καθημερινές προπονήσεις, την αμείλικτη αυστηρότητα των προπονητών, τον σωματικό πόνο, τους τραυματισμούς,τον αυτοέλεγχο ) τη διαφορετική παιδική και εφηβική ηλικία που βιώνει ένας μελλοντικός πρωταθλητής ,τις θυσίες της οικογένειας ...

 Ποτέ δεν με κατέβαλε μια αποτυχία. Όσες φορές έχω αποτύχει πείσμωνα πιο πολύ. Τις επιτυχίες μου τις χρωστώ στις αποτυχίες μου. Δεν υπάρχει πιθανότητα να καταφέρει να πετύχει ένας αθλητής και να συνεχίζει να πετυχαίνει εάν δεν έχει προηγουμένως αποτύχει..(ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΠΕΤΡΟΥΝΙΑΣ)

Το πόσο αδιανόητα δύσκολο είναι το αγώνισμα των κρίκων πιστοποιείται από ορισμένα στοιχεία, όπως ότι οι παλμοί του αθλητή ξεπερνούν το 100% για το ένα λεπτό που βρίσκεται κρεμασμένος και περιδινίζεται, ή από το γεγονός ότι η πίεση στον εγκέφαλο υπερβαίνει τα όρια συναγερμού. Με άλλα λόγια, ένας κανονικός ανθρώπινος οργανισμός -πλην άμαθος στο μαρτύριο των κρίκων- θα πάθαινε εγκεφαλικό επεισόδιο εάν πίεζε τόσο πολύ τον εαυτό του.
Ωστόσο, ένας αθλητής κορυφαίου επιπέδου όπως ο Λευτέρης Πετρούνιας κάνει αυτή την ακραία και απάνθρωπη καταπόνηση να φαίνεται σαν κάτι φυσικό, ακριβώς διότι μέρος αυτής της ιδιόμορφης αθλητικής παράστασης είναι το να θάβει μέσα του οποιοδήποτε ίχνος προσπάθειας. Χάρη σε μια ειδική μέθοδο που μαθαίνει από νωρίς κάθε γυμναστής, μπορεί να σφίγγει ολόκληρο το κορμί του, καθέναν από τους εκατοντάδες μυς του - εκτός όμως από το κεφάλι του. Κι αυτό διότι ακόμη και η παραμικρή σύσπαση του προσώπου, η αυθόρμητη ανάγκη να φωνάξει ή ακόμη και να ουρλιάξει από την υπερπροσπάθεια, τον πόνο κ.λπ. στους κρίκους απαγορεύεται διά ροπάλου...

ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ-ΜΙΑ ΕΝΝΟΙΑ ΠΑΡΕΞΗΓΗΜΕΝΗ

Πρωταθλητισμός: μια παρεξηγημένη έννοια
 Κάνω πρωταθλητισμό δεν σημαίνει βγαίνω πρώτος, αλλά δίνω τον καλύτερο εαυτό μου για να βγω πρώτος.
 Πρωταθλητισμός δεν σημαίνει « νίκη με κάθε τίμημα»...

Δεν μπορεί, κάποιους γνωστούς θα έχετε γύρω σας (ή ακόμα κι εσείς οι ίδιοι) που πηγαίνουν τα παιδιά τους να κάνουν κάποιο άθλημα. Είτε ατομικό, είτε ομαδικό. Στο μυαλό τους έχουν, καταρχήν να κάνουν τα παιδιά αθλητισμό.  Στο πίσω μέρος του εγκεφάλου μας μπορεί κάποιοι να ονειρευόμαστε διακρίσεις για το παιδί μας. Από την άλλη κάποιοι μπορεί να λένε «Εγώ δεν θα αφήσω τα παιδιά μου να κάνουν πρωταθλητισμό» ή «Καλός ο αθλητισμός, αλλά όχι ο πρωταθλητισμός». Πώς όμως διαχωρίζονται αυτά τα δύο; Καταρχήν αν θέλαμε να ορίσουμε τον πρωταθλητισμό θα λέγαμε ότι δεν είναι τίποτε άλλο παρά αθλητισμός με αγωνιστικούς στόχους. Αυτός που κάνει απλά αθλητισμό έχει σκοπό να βελτιωθεί ο ίδιος (π.χ. να μάθει να κολυμπάει, να φτιάξει ωραίο σώμα, να βελτιώσει τη φυσική του κατάσταση). Αυτός που κάνει πρωταθλητισμό έχει στόχο να βελτιωθεί ο ίδιος έτσι ώστε να ανταγωνιστεί άλλους και να διακριθεί. Ένας υποψήφιος για ολυμπιακό μετάλλιο κάνει πρωταθλητισμό. Όμως κι ένας πιτσιρικάς που έχει βάλει στόχο την κατάκτηση μεταλλίου στο παιδικό ή στο περιφερειακό πρωτάθλημα κάνει επίσης πρωταθλητισμό. Σε διαφορετική κλίμακα αλλά οι βασικές αρχές είναι οι ίδιες.
Πώς γίνεται αυτή η μετάβαση από τον αθλητισμό στον πρωταθλητισμό; Όχι πάντως κατά δήλωση από τη μια στιγμή στην άλλη. Γίνεται σταδιακά και υπό προϋποθέσεις. Για τα παιδιά που ξεχωρίζουν μετά τα πρώτα στάδια, αρχίζει από τους προπονητές μια ολοένα και πιο συστηματική προπόνηση. Στα παιδιά αυτό αρέσει γιατί όταν είναι καλοί σε κάτι αυτό το κάτι αυτόματα τους ελκύει, έχουν κίνητρο να το κάνουν. Το ίδιο ισχύει και για τους γονείς. Μέχρι εδώ ουδέν μεμπτόν. Το μεμπτόν κατά τη γνώμη μου αρχίζει όταν οι προπονητές ( καμιά φορά και οι γονείς) αρχίζουν να θεωρούν ότι οι νεαροί αθλητές είναι μόνο αθλητές. Όταν δεν λαμβάνουν υπόψη τους τις άλλες δραστηριότητες των παιδιών που είναι και πιο σημαντικές (σχολείο, ξένες γλώσσες κλπ). Επίσης η πρώιμη, υπερβολική πίεση για επιτυχίες σε παιδιά, έχει ως αποτέλεσμα να τα «καίει» και σωματικά αλλά και συναισθηματικά.
Η διαχείριση λοιπόν της κατάστασης αυτής και η εύρεση της ισορροπίας είναι το κλειδί για να απολαύσουν τα παιδιά τις ευεργετικές επιδράσεις του αθλητισμού και του πρωταθλητισμού. Μεταξύ των πολλών αυτών ευεργετημάτων θα ξεχώριζα τις εξής:
• Για τα σημερινά παιδιά που στον ελεύθερο (;) χρόνο τους δεν μπορούν πλέον να παίξουν μπάλα ή κυνηγητό στη γειτονιά, αλλά μόνο να παίξουν στο computer και στο playstation, ο αθλητισμός είναι το καλύτερο αντίδοτο στην αρρώστια της εποχής, την παιδική παχυσαρκία.
• Ίσως πουθενά αλλού ένα παιδί δεν μαθαίνει καλύτερα το «Τα αγαθά κόποις κτώνται». Μπορεί να ξεγελάσει τον μπαμπά ή τη μαμά ή το δάσκαλο στο σχολείο, αλλά όχι την μεζούρα και το χρονόμετρο που δεν λένε ποτέ ψέματα. Η επιτυχία δεν μπορεί να είναι αποτέλεσμα γνωριμίας, «μαγκιάς», διορισμού ή κληρονομιάς (όπως συμβαίνει πολλές φορές στην κοινωνία μας), αλλά μόνο ιδρώτα.
• Το παιδί μαθαίνει ότι και η ήττα και η αποτυχία είναι μέσα στο παιχνίδι. Αυτό που δεν είναι στο παιχνίδι είναι η παραίτηση.
• Η διαχείριση του άγχους είναι ένα άλλο σημαντικό μάθημα. Πριν τους αγώνες ή κατά τη διάρκεια τους, το άγχος είναι πάντα παρόν και σιγά-σιγά το παιδί μαθαίνει να το διαχειρίζεται.
• Μαθαίνει στην αυτοπειθαρχία που είναι προίκα για όλη του τη ζωή
• Όταν πρέπει να χωρέσει αρκετά πράγματα στο χρόνο του ήδη από την μικρή ηλικία, το παιδί μαθαίνει να μην αφήνει το χρόνο του να πηγαίνει χαμένος. Κάθε ώρα τηλεόρασης που υποκαθιστά ο αθλητισμός είναι χρυσάφι.
• Αν επικεντρωνόμασταν στα ομαδικά αθλήματα θα κατέγραφα κι άλλες ευεργετικές επιδράσεις (π.χ. η έννοια της κοινής επιτυχίας, το «εγώ» που υποτάσσεται στο «εμείς», η αλληλεγγύη κ.ά. ) αλλά αυτό θέλει ένα ολόκληρο άρθρο μόνο του.
 
Ο πρωταθλητισμός λοιπόν είναι μια παρεξηγημένη έννοια. Κάνω πρωταθλητισμό δεν σημαίνει βγαίνω πρώτος, αλλά δίνω τον καλύτερο εαυτό μου για να βγω πρώτος. Πρωταθλητισμός δεν σημαίνει « νίκη με κάθε τίμημα» και δεν σημαίνει σώνει και καλά «αποκλειστική απασχόληση», όπως πιθανώς πιστεύουν πολλοί. Μην φοβόσαστε λοιπόν όταν ακούτε τη λέξη «πρωταθλητισμός». Μην αφήνετε τα λίγα αρνητικά να υπερκαλύπτουν τα πολλά θετικά. Απλώς, μπροστά στη λέξη να βάζετε πάντα το επίθετο «ισορροπημένος».
Η ζωή είναι γλιστερός δρόμος. Ο άκριτος πρωταθλητισμός είναι σαν ένα γρήγορο, ελαφρύ αυτοκίνητο, χωρίς καλά φρένα που ταξιδεύει σ’ αυτόν. Πάει γρήγορα, αλλά όχι με ασφάλεια. Αντίθετα, ο ισορροπημένος πρωταθλητισμός είναι σαν ένα στιβαρό αυτοκίνητο με ABS, γεμάτο αερόσακους. Μπορεί να μην κόβει συχνά πρώτο το νήμα, αλλά πάντα τερματίζει. Τι θα προτιμούσατε εσείς για το παιδί σας;
 ΠΗΓΗ:http://www.protagon.gr  (Γιώργος Μαυρωτάς)

Τι προσφέρει στους μαθητές η εισαγωγή της κολύμβησης στα σχολεία - Τι να τρώνε πριν μπουν στη πισίνα

     Σύμφωνα με εγκύκλιο που εξέδωσε τον Αύγουστο το Υπουργείο Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων, από το σχολικό έτος 2016-2017 οι μαθητές και μαθήτριες της Γ' τάξης των Δημοτικών Σχολείων όλης της χώρας, που απέχουν μέχρι και 25 χιλιόμετρα από τον χώρο διεξαγωγής του μαθήματος κολύμβησης, καθώς και οι μαθητές και μαθήτριες της Δ' τάξης σε ειδικές περιπτώσεις, θα έχουν την ευκαιρία να διδαχθούν το αντικείμενο της κολύμβησης.

Η συγκεκριμένη ενέργεια είναι ιδιαιτέρως σημαντική για πολλούς λόγους. Ο κρισιμότερος λόγος είναι η εξοικείωση των παιδιών με το υγρό στοιχείο και συνεπώς η πρόληψη των ατυχημάτων στο νερό, ιδίως σε μια χώρα, όπως η Ελλάδα, η οποία περιβάλλεται από θάλασσα (αξίζει να σημειωθεί ότι το καλοκαίρι του 2015 ο αριθμός των θανάτων από πνιγμό στη θάλασσα ανήλθε συνολικά σε 146 άτομα!). Στο πλαίσιο αυτό, η ανάπτυξη της αυτοπεποίθησης των παιδιών μέσα στο νερό, μέσω της γνώσης βασικών κολυμβητικών δεξιοτήτων, οι οποίες θα τους επιτρέπουν την ψύχραιμη και ασφαλέστερη αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων στο υδάτινο περιβάλλον, είναι ζωτικής σημασίας.

Επιπρόσθετα και σε πιο μακροπρόθεσμη βάση, η επαφή, η εξοικείωση και η πιθανή μελλοντική ενασχόληση ενός παιδιού με το άθλημα της κολύμβησης, επιφέρει σημαντικά οφέλη. Αρχικά, η κολύμβηση είναι ο ασφαλέστερος τρόπος άσκησης, καθώς, δεδομένου του χώρου όπου πραγματοποιείται, είναι ιδιαίτερα δύσκολο να συμβεί κάποιος σοβαρός τραυματισμός. Παράλληλα, ενισχύει τη λειτουργία της καρδιάς, το κυκλοφορικό, το αναπνευστικό (έχει αποδεδειγμένα ευεργετικά αποτελέσματα στον καλύτερο έλεγχο του βρογχικού άσθματος) και το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού, ενώ βοηθάει και σε προβλήματα που σχετίζονται με την ορθή στάση του σώματος. Τέλος, η επαφή με το υγρό στοιχείο φαίνεται να συμβάλλει και σε μια καλή ψυχολογική υγεία μέσω της καλύτερης αντιμετώπισης καταστάσεων που προκαλούν άγχος, ενώ ενισχύει την κοινωνικοποίηση και την ανάπτυξη αισθημάτων συνεργασίας μέσω της επαφής με συνομηλίκους.

                                                   

Ωστόσο, μία σημαντική παράμετρος την οποία θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη οι γονείς, δεδομένης και της πρωινής ώρας διεξαγωγής των μαθημάτων, είναι το είδος και ο χρόνος κατανάλωσης τροφής από τα παιδιά πριν το μάθημα. Συγκεκριμένα, τα παιδιά δεν θα πρέπει να προσέρχονται στο μάθημα της κολύμβησης με άδειο στομάχι, διότι υπάρχει ενδεχόμενο εμφάνισης φαινομένων υπογλυκαιμίας, αδυναμίας και ζαλάδας. Από την άλλη όμως, συστήνεται η αποφυγή κατανάλωσης ενός «μεγάλου» πρωινού από τα παιδιά πριν το μάθημα (για τουλάχιστον 1-2 ώρες πριν) το οποίο είναι πιθανό να τους προκαλέσει κάποιο πρόβλημα γαστρεντερικής δυσφορίας. Συνεπώς, μια ιδανική λύση είναι η κατανάλωση μιας μικρής ποσότητας τροφής από τις ακόλουθες επιλογές, τουλάχιστον 30 με 45 λεπτά πριν το μάθημα, και μετά το τέλος του να ακολουθεί ένα πλήρες και ισορροπημένο πρωινό.

Κάποιες προτεινόμενες επιλογές σνακ για κατανάλωση πριν την είσοδο στην πισίνα είναι:

μία φέτα ψωμί με μία κουταλιά μέλι ή μαρμελάδα
ένα μικρό ποτήρι φυσικό χυμό
ένα μικρό φρούτο
ένα ψωμάκι ή 2-3 κράκερ με ένα μικρό κομμάτι τυρί
μια μπάρα δημητριακών
ένα μικρό κομμάτι σπιτικό κέικ

Τα παραπάνω είναι καλό να δοκιμαστούν από το παιδί και να υιοθετηθεί η κατανάλωση του σνακ που του αρέσει περισσότερο και δεν του προκαλεί κανένα είδος γαστρεντερικής δυσφορίας.

Πρόγραμμα ΕΥΖΗΝ

ΠΗΓΗ:http://www.infokids.gr

 ΙΔΕΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ

3η ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΗΜΕΡΑ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ 2016-2017

    «Νιώσε τη  χαρά  της  άθλησης  χωρίς το άγχος της  νίκης και το φόβο της αποτυχίας:                                           Αθλητισμός- Δικαίωμα για όλους».

                               

Αυτός που αγωνίζεται μπορεί να χάσει, όμως αυτός που δεν αγωνίζεται ήδη έχει     χάσει.(BERTOLT BRECH)

                                        

                                             ΓΙΑ ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ....

    Ο Θωμάς-Ανθολόγιο Λογοτεχνικών Κειμένων (Ε & ΣΤ Δημοτικού) - Βιβλίο Μαθητή

                                  

                                                      ΚΑΙ ΣΕ ΒΙΝΤΕΟ

Τα παιγνίδια που θα προταθούν παρακάτω είναι δοκιμασμένες εφαρμογές σε σχολικές αυλές δημόσιων ελληνικών σχολείων. Ο όρος «μη ανταγωνιστικά» αναφέρεται στην έμφαση που πρέπει να δίνουμε στη συνεργασία του «εγώ» με τους «άλλους». Περιγράφονται τα πιο αποδεκτά από τα παιδιά.

Ο τίτλος τους των παιγνιδιών είναι δοσμένος με τέτοιο τρόπο, ώστε να δελεάσει τα παιδιά. Είναι απλά στη τεχνική τους, χωρίς προπονητικές επιβαρύνσεις και εύκολα μπορούν να χρησιμοποιηθούν από το δάσκαλο, σαν τεχνική εκτόνωσης σε στιγμές διαπροσωπικών εντάσεων. Παράμετροι της γενικής τους φιλοσοφίας είναι η διασκέδαση, το γέλιο, η χαρά, η αυθόρμητη ανάγκη για σωματική επαφή. Σε πολλά απ’ αυτά μηδενίζεται, η ανταγωνιστικότητα ή ελαχιστοποιείται. Εξαλείφεται κάθε μορφή επιθετικότητας και καταστάσεις αποκλεισμού, μηδενίζεται η σχέση νικητή - νικημένου, η καλύτερη επίδοση, η καλύτερη απόδοση, το καλύτερο ρεκόρ. Ελαχιστοποιείται η περιπλοκότητα των κανονισμών, της τεχνικής, της οργάνωσης ειδικού χώρου και κανονισμών. Μηδενίζεται η απογοήτευση της μη εκτέλεσης, η παραίτηση από την προσπάθεια. Τέλος ένα παιχνίδι που δίνει χαρά σε όλους, τους κάνει όλους νικητές.

Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι:

Ø      Κατανοείται η σημασία της συνεργασίας, αφού είναι απαραίτητη για το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα.

Ø      Η ανάγκη μερικών παιγνιδιών για σωματική επαφή καλλιεργεί την ανθρώπινη ευαισθησία και αλληλεγγύη.

Ø      Ενισχύεται η αντίσταση των μαθητών στη κατηγοριοποίηση των ανθρώπων.

Ø      Διευκολύνεται η επικοινωνία των παιδιών μεταξύ τους.

Ø      Προσφέρονται οι ασκήσεις ως πεδίο ενίσχυσης της αυτοπεποίθησης του παιδιού, και ως ικανή συνθήκη διαμόρφωσης ταυτότητας του ατόμου μέσα από τη σχέση του με τους άλλους.

Πιθανά προβλήματα που θα δημιουργηθούν κατά την εφαρμογή τους είναι αρχικά η άρνηση κάποιων παιδιών να συμμετέχουν. Εάν το τέχνασμα της πρότασης να συνεργαστεί ο γυμναστής μαζί τους δεν πετύχει, τότε αφήνουμε το παιχνίδι να εξελιχτεί με την ελπίδα, ότι τα θετικά συναισθήματα των συμμετεχόντων θα τραβήξει τους αναποφάσιστους.

Θα μπορούσαν να κατηγοριοποιηθούν σε:

Ø      Παιγνίδια συνεργασίας

Ø      Παιγνίδια μη ανταγωνιστικά

Ø      Παιγνίδια επαφής και γνωριμίας

Παιχνίδια συνεργασίας

1. «Σαρανταποδαρούσα». Ζητάμε από τα παιδιά να σταθούν το ένα δίπλα στο άλλο, σε μια ευθεία γραμμή, να ανοίξουνε σε διάσταση τα πόδια, να κάμψουν το κορμό τους εμπρός, να βάλουν τα χέρια ανάμεσα στα πόδια και να πιαστούν με τα χέρια των διπλανών τους. Με αυτή τη τοποθέτηση, πρέπει να προσπαθήσουν να διανύσουν μια συγκεκριμένη απόσταση, χωρίς όμως να «σπάσει» η σαρανταποδαρούσα. Η διαδρομή μπορεί να είναι παράλληλη ή κάθετη στις γραμμές του γηπέδου.
2. «Σβούρα για τρεις». Ζητάμε από τα παιδιά να επιλέξουν τις τριάδες τους. Ο μεσαίος πιάνει τους συνασκούμενους του από το αριστερό χέρι (έτσι αυτοί στέκονται προς την αντίθετη κατεύθυνση) και περιστρέφονται στο ίδιο σημείο διαγράφοντας κύκλο, ενώ γυρίζουν γύρω από τον μεσαίο. Τα χέρια πρέπει να μείνουν τεντωμένα.
3. «Καράβια και βράχοι». Ομάδες των τριών τρέχουν ο ένας δίπλα στον άλλο, πιασμένοι από το χέρι. Ανάμεσα στη διαδρομή που πρέπει να διανύσουν τοποθετούνται κώνοι ή πλαστικά μπουκάλια ή χαρτόκουτα, διάσπαρτα τοποθετημένα. Ζητάμε από τα παιδιά να διανύσουν την απόσταση χωρίς να κοπούν και χωρίς να πέσουν πάνω στα αντικείμενα, γιατί τότε το καράβι τους θα βουλιάξει.
4. «Ελικόπτερο». Όλη η τάξη χωρίζεται σε δύο ομάδες και πιάνονται από τα χέρια, ώστε η μία ομάδα να βλέπει σε μια κατεύθυνση και η άλλη προς την αντίθετη. Ο μεσαίος εκτελεί περιστροφές επιτόπου και οι άλλοι διαγράφουν κύκλους γύρω απ’ αυτόν.
5. «Αγκαλίτσες». Τα παιδιά μοιράζονται σε ομάδες των τριών ο ένας δίπλα στον άλλον. Οι εξωτερικοί πιάνουν με το δεξί τους χέρι την αριστερή τους πηχεοκαρπική τους άρθρωση. Με το ελεύθερο χέρι τους πιάνουν τη δεξιά πηχεοκαρπική άρθρωση του συνασκούμενου. Ο μεσαίος αγκιστρώνεται από τους δύο εξωτερικούς συνασκούμενους του, μαζεύει τα πόδια του και αφήνει έτσι να τον μεταφέρουν. Το παιχνίδι προτείνεται για τις μεγαλύτερες τάξεις του δημοτικού και οι τριάδες πρέπει να ορίζονται σύμφωνα με τα σωματομετρικά τους γνωρίσματα.
6. «Μικρά τρενάκια». Τα παιδιά γίνονται ζευγάρια ο ένας πίσω από τον άλλον. Ο πίσω συνασκούμενος πιάνει τον πρώτο από την μέση. Τα «τρενάκια τρέχουν στην αυλή και με το σφύριγμα το πίσω παιδί έρχεται μπροστά, ώστε να γίνει ο καινούριος οδηγός στο τραίνο. Ανάλογα μπορεί να παιχτεί ζητώντας από τα παιδιά να γίνουν τριάδες ή τετράδες.
7. «Το μεγάλο φίδι». Όλη η τάξη είναι πιασμένοι σε ένα μεγάλο σκοινί που να τους δίνει τη δυνατότητα να έχουν μία μικρή απόσταση μεταξύ τους. Ο πρώτος οδηγεί τους υπόλοιπους σε μια διαδρομή με πολλούς ελιγμούς. Με το σφύριγμα το φίδι, θα υποθέσουμε, ότι βρίσκεται σε κίνδυνο και θα πρέπει να καθίσει κάτω. Το παιγνίδι συνεχίζεται μ’ αυτό τον τρόπο, όσο το ενδιαφέρον των παιδιών κρατιέται αμείωτο. Παραλλαγή: Κάθε παιδί μπαίνει μέσα σε ένα στεφάνι, αλλά θα κρατιέται από το στεφάνι του μπροστινού του και το δικό του θα το κρατάει ο πίσω συμπαίκτης.

Παιχνίδια μη ανταγωνιστικά

1. «Η ουρά του χαρταετού». Όλοι οι παίκτες τοποθετούνται στη σειρά ο ένας πίσω από τον άλλο, με τα χέρια πιασμένα από τη μέση του μπροστινού τους. Το τελευταίο παιδί είναι η ουρά του χαρταετού και βάζει ένα μαντήλι στη πίσω τσέπη του ή στη μέση. Με το σφύριγμα η κεφαλή του χαρταετού αρχίζει να κυνηγά την ουρά της, προσπαθώντας να αρπάξει το μαντίλι, κάτι στο οποίο η ουρά αντιστέκεται. Όταν το κεφάλι καταφέρει να πιάσει την ουρά, γίνεται η καινούρια ουρά, αφήνοντας ένα νέο κεφάλι.
2. «Το δίχτυ του ψαρά». Μια μεγάλη ομάδα παιδιών είναι πιασμένοι από τα χέρια και προσπαθεί να περικυκλώσει τους άλλους με σκοπό να τους εγκλωβίσει. Οι αιχμάλωτοι ενώνονται με τη μεγάλη ομάδα. Το παιχνίδι τελειώνει όταν η ενωμένη ομάδα (το δίχτυ) πιάσει όλα τα ελεύθερα παιδιά (ψάρια).
3.  «Τράβηγμα σε αλυσίδα». Χωρίζουμε την τάξη σε δύο ισοδύναμες ομάδες. Συναντιόνται στο μέσο ενός εκ των προτέρων οροθετημένου αγωνιστικού χώρου και πιάνονται έτσι, ώστε ο κάθε παίκτης της μιας ομάδας να έχει πιαστεί με τους αγκώνες με δύο αντιπάλους. Με το σύνθημα της έναρξης η κάθε μία ομάδα προσπαθεί να τραβήξει την αντίπαλη ομάδα πίσω από την διαχωριστική γραμμή. Στο τέλος ανακοινώνουμε τη νικήτρια ομάδα και επιβραβεύουμε την προσπάθεια αντίστασης της άλλης. Το παιχνίδι προκαλεί επιβάρυνση της ωμικής ζώνης γι’ αυτό είναι απαραίτητο να συνοδεύεται στην αρχή με προθερμαντικές ασκήσεις των αρθρώσεων.
4. «Γαργαλιστική διελκυστίνδα». Η τάξη χωρίζεται σε δύο ισάριθμες και ισοδύναμες ομάδες, στις οποίες τα παιδιά είναι πιασμένα από τη μέση του μπροστινού τους. Οι πρώτοι κάθε ομάδας πιάνονται μεταξύ τους από τα χέρια. Με το σφύριγμα αρχίζει η μία ομάδα να τραβήξει την άλλη προς το μέρος της. Μόλις δημιουργηθεί φορτισμένη συγκινησιακά στιγμή, δίνεται η εντολή να γαργαλίσουν ο ένας τον άλλο. Το παιχνίδι τελειώνει χωρίς νικητές και νικημένους μέσα σε μια εύθυμη διάθεση απ’ όλους.
5. «Φωλίτσες». Σε μια οροθετημένη περιοχή μερικά παιδιά επιλέγονται για κυνηγοί. Με το σφύριγμα τα υπόλοιπα παιδιά τρέχουν να αποφύγουν το πιάσιμο των κυνηγών. Όταν κάποιος πιαστεί, πρέπει να παγώσει στη θέση του (να σταθεί ακίνητος με τα χέρια ψηλά). Για να ξεπαγώσει πρέπει δύο παιδιά, τα οποία δεν έχουν πιαστεί, να πιαστούν με τέτοιο τρόπο ώστε να έχουν τον πιασμένο στο κέντρο.

Παιγνίδια επαφής και γνωριμίας

1. «Σέρφινγκ». Ξαπλώνουν όλοι πάνω σε μια σειρά από μικρά στρωματάκια, στο έδαφος. Ένα παιδί (το πιο ελαφρύ της τάξης) ξαπλώνει πάνω τους κάθετα. Οι από κάτω περιστρέφονται όλοι μαζί προς μία κατεύθυνση και έτσι το παιδί που είναι πάνω τους μεταφέρεται από την μια άκρη στην άλλη. Ακόμα και αν η μεταφορά δεν επιτύχει οι συμμετέχοντες μένουν ικανοποιημένοι από την καινούρια εμπειρία.
2. «Μεταφορά τραυματισμένου». Τα παιδιά γίνονται δυάδες και ένας ελαφρύς μαθητής καθορίζεται ως « τραυματισμένος» ο οποίος πρέπει να μεταφερθεί σε ένα συγκεκριμένο σημείο που υποθετικά είναι το νοσοκομείο. Όλες οι δυάδες πραγματοποιούν τη διαδρομή με τη σειρά τους.
3. «Το άγγιγμα». Τα παιδιά τρέχουν σε ένα οροθετημένο χώρο σκορπισμένα και όπου θέλει το καθένα. Καθώς τρέχουν ο εκπαιδευτικός φωνάζει «χέρι - χέρι». Τότε τα παιδιά πρέπει να τρέξουν, να βρουν ένα άλλο παιδί και να ενώσουν τα χέρια τους. Το παιχνίδι συνεχίζεται αλλάζοντας τις φραστικές εντολές σε «μύτη - μύτη, αυτί - αυτί, μάγουλο - μάγουλο, πλάτη - πλάτη, γόνατο - γόνατο».
4. «Νησάκια και ναυαγοί». Τοποθετούνται στο έδαφος στεφάνια σε αριθμό μικρότερο από τον αριθμό των παιδιών. Τα παιδιά τρέχουν πάλι σκορπισμένα και με το σύνθημα «δύο - δύο» πρέπει να μπουν δύο μέσα σε κάθε στεφάνι και να αγκαλιαστούν. Παρόμοια το παιχνίδι συνεχίζεται, αλλάζοντας κάθε φορά τον αριθμό των παιδιών που πρέπει να μπει μέσα στο στεφάνι.
5. «Τυφλόμυγα». Παραδοσιακό παιχνίδι, στο οποίο ένα παιδί δένει ένα μαντήλι στα μάτια του για να μη βλέπει και προσπαθεί στα τυφλά να πιάσει τους ελεύθερους παίκτες που τρέχουν γύρω του. Είναι ιδιαίτερα ευχάριστο στα παιδιά και μπορούν να δέσουν μαντήλι στα μάτια τρία έως τέσσερα για να συμμετέχουν όσο το δυνατόν περισσότερα.
6. «Το κύμα». Τα παιδιά κάθονται το ένα πίσω από άλλο σε διάσταση και σε πολύ κοντινή απόσταση. Τους ζητάμε να ξαπλώσουν τότε προς τα πίσω. Τα παιδιά ευχάριστα θα ανακαλύψουν ότι βρίσκονται ξαπλωμένα πάνω στο σώμα του συμμαθητή τους. Η άσκηση συνεχίζεται ζητώντας τους να καθίσουν να ξαπλώσουν πολλές φορές.

Τα παραπάνω παιχνίδια μπορούν να θεωρηθούν μια κοινωνική πολιτική που εφαρμόστηκε στο μάθημα της φυσικής αγωγής, με στόχο την εκπαίδευση της αλληλεγγύης, της ειρήνης και την εκπαίδευση κατά της εμπάθειας. Αναγκάζουν τα παιδιά να λειτουργήσουν χωρίς κοινωνικές διακρίσεις και διαφορές, φέρνουν το ένα πιο κοντά στο άλλο, εξαλείφονται αντιπαραθέσεις και εγωιστικές συμπεριφορές. Τέλος το γέλιο, το αστείο, η διασκέδαση είναι η ανταμοιβή της συμμετοχής και της συνεργασίας, με την ελπίδα ότι ο αυριανός πολίτης δεν θα χαρακτηρίζεται από κοινωνική απάθεια.

  ΠΗΓΗ:  Μη ανταγωνιστικά παιχνίδια στη σχολική αυλή κατά της πολιτισμικής διάκρισης

ΤΟΜΠΟΥΛΟΓΛΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

Δ/ΝΣΗ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ

Α Γ Ω Γ Η   Υ Γ Ε Ι Α Σ

Μη ανταγωνιστικές δραστηριότητες και παιχνίδια

Χαρακτηριστικά: Αυξημένα στοιχεία συνεργασίας, ομαδικότητας, εμπιστοσύνης, υπευθυνότητας, συντονισμού, αλληλοβοήθειας και ειρηνικής συνύπαρξης. Μειωμένες απαιτήσεις ιδιαίτερων ικανοτήτων, μείωση των συνθηκών δημιουργίας έντασης, ανταγωνισμού, συγκρούσεων, περιθωριοποίησης, απουσία νικητή, περισσότερες ευκαιρίες για θετικές διαπροσωπικές σχέσεις και σωματικό / ψυχικό άγγιγμα. Ανάπτυξη της ενσυναίσθησης και της συμπάθειας. Ευκολότερη προσέγγιση της χαράς, της διασκέδασης, του γέλιου…

Εφαρμογή: Οι δραστηριότητες αυτές μπορεί να γίνονται είτε μέσα στα προγράμματα Αγωγής Υγείας, είτε στη φυσική αγωγή, είτε σε μια ελεύθερη ώρα ή σε οποιαδήποτε στιγμή αποφασίσουν οι διδάσκοντες ότι η τάξη χρειάζεται χαλάρωση, εκτόνωση ή ξεκούραση. Η συχνή επανάληψή τους συνεισφέρει στη δημιουργία θετικού κλίματος αυξάνοντας τις συνεργατικές τάσεις και την αλληλεγγύη μεταξύ των παιδιών. Οι περισσότερες από τις δραστηριότητες που περιγράφονται προσαρμόζονται σ’ όλες τις ηλικίες.

Σε κύκλο

Η τάξη συστήνεται (Ρυθμική γνωριμία)

Κάθε παιδί λέει τ’ όνομά του χτυπώντας τα γόνατα, τα χέρια, τα δάκτυλα, τον ώμο … Τα χτυπήματα είναι τόσα όσα και οι συλλαβές του ονόματός του. Μπορεί να προστεθεί ένα χόμπυ, ένα φαγητό…

Τα χέρια μπορούν (δημιουργική σκέψη, φαντασία, μιμήσεις)

Τα παιδιά δείχνουν τι κάνουμε στη ζωή μας με … τα χέρια (γράψιμο, πλήκτρα, οδήγημα, ζωγραφική, ζύμωμα, βάψιμο, πάλη, έλεος, χάδι, πλαστελίνη, κλπ.). Δείχνουμε με τα χέρια ντροπή, φόβο, ζάλη, θαυμασμό, απογοήτευση, εκνευρισμό, ενθουσιασμό…

Τα πόδια μπορούν (δημιουργική σκέψη, φαντασία, μιμήσεις)

Τα παιδιά δείχνουν τι κάνουμε στη ζωή μας με…τα πόδια (παίζουμε, χορεύουμε, τρέχουμε, πατινάρουμε κλπ). Περπατάμε σε πάγο, σε καυτή άμμο, σε βότσαλα, σε δοκάρι …

Ανθοδέσμη (ζέσταμα, ενθάρρυνση διαπροσωπικών, αυτοεκτίμηση)

Ακίνητοι στη διάσταση μαζεύουν λουλούδια σκύβοντας γύρω από τα πόδια τους και χαρίζουν την ανθοδέσμη στο διπλανό/ή λέγοντας ένα θετικό του/της γνώρισμα (γελαστός, δυνατός, υπομονετική, πιστή φίλη, ωραία μαλλιά, ψηλός κλπ.)

Ο Ηρακλής τεντώνεται (ζέσταμα, διατάσεις, αυτοσχεδιασμός)

Ένα παιδί μπαίνει στο κέντρο του κύκλου, λέει «ο Ηρακλής τεντώνεται» και δείχνει κάποιο τρόπο τεντώματος για 10 δευτερόλεπτα (π.χ. να φτάσει τις μύτες των παιδιών, να τεντωθεί προς τα πάνω, στο πλάι, στους ώμους κλπ). Στη συνέχεια διαλέγει ένα άλλο από τα παιδιά που θέλουν να μπούνε στη μέση.

Δείξε μου τι σου αρέσει (δημιουργική έκφραση, φαντασία, μιμήσεις)

Ένα παιδί μπαίνει στον κύκλο, λέει κάτι που του αρέσει να κάνει και το δραματοποιεί. Όσα τους αρέσει μπαίνουν και αυτά. Το ίδιο επαναλαμβάνεται και μ’ άλλα παιδιά.

Τσουνάμι (συντονισμός, ομαδικότητα)

Πιάνονται από τα χέρια και αρχίζοντας από κάποιον/α δείχνουν τον κυματισμό που «διαρρέει» τον κύκλο συνεχόμενα. Η κίνηση γίνεται μόνο με τα ενωμένα χέρια και μεταδίδεται από τον έναν στον άλλον με συγχρονισμό της προσπάθειας.

Αλλαγή θέσης με βάση τα προσωπικά βιώματα (αναγνώριση συναισθημάτων/συμπεριφορών)

Ο/η συντονιστής/τρια φωνάζει: Να αλλάξουν θέση μεταξύ τους… αυτοί που έχουν τουλάχιστον ένα πολύ καλό φίλο… αυτοί που αγκάλιασαν την εβδομάδα αυτή τη μητέρα τους… αυτοί που ένιωσαν εχθές αδικημένοι από κάτι… αυτοί που βοήθησαν κάποιον δικό τους άνθρωπο τις τελευταίες δέκα μέρες… αυτοί που βοήθησαν κάποιον ξένο τον τελευταίο μήνα… αυτοί που δεν παίξανε κάποιο συμμαθητή τους και το έχουν μετανιώσει… αυτοί που θύμωσαν σήμερα με κάποιον/α… αυτοί που αγάπησαν πολύ κάποιο ζωάκι… αυτοί που θέλουν να κόψουν κάποια κακιά συνήθεια (π.χ. πολύ τηλεόραση) και δεν μπορούν κλπ.

Ο κύκλος της εμπιστοσύνης (εμπιστοσύνη, υπευθυνότητα, συντονισμός, ισορροπία)

Γίνεται μισή στροφή δεξιά και κάθεται το κάθε παιδί στα γόνατα του προηγούμενου (Πολύ κοντά τα σώματα). Χειροκροτάνε ή κρατάνε ανοιχτά τα χέρια μετρώντας όλοι μαζί. Μετά γίνεται μισή στροφή αριστερά και επαναλαμβάνεται το ίδιο. Ζητείται απόλυτη σοβαρότητα και υπευθυνότητα από όλους και όλες κατά την εκτέλεση της δραστηριότητας. Αλλαγή θέσεων (οπτικής γωνίας) για να επαναληφθεί η  δραστηριότητα.

Η μεσολάβηση (θετικές διαπροσωπικές-ανάληψη μεσολαβητικού ρόλου-συναίνεση)

Ένα αντικείμενο(δώρο) αλλάζει συνεχώς κάτοχο με τους μεσολαβητές. Ένα παιδί έχει ένα μπαλάκι (ή σβήστρα, παιχνίδι, σκούφο κλπ.) και φεύγει γρήγορα από τη θέση του πάει σε άλλο παιδί και του λέει που να το δώσει [όνομα ή περιγραφή (μάτια, ρούχα, παπούτσια)]. Το πρώτο παιδί μένει στη θέση του δεύτερου παιδιού κι αυτό με τη σειρά του βρίσκει το συμμαθητή/τρια που του υποδείχτηκε, δίνει το μπαλάκι και υποδεικνύει άλλο παιδί για να σταλεί το αντικείμενο (δώρο). Ενθαρρύνουμε τη μαζική συμμετοχή.

Ο καλπασμός των αλόγων (συγχρονισμός, ομαδικότητα, κριτική σκέψη)

Ο κύκλος «δείχνει» με κινήσεις έναν ιππικό αγώνα τον οποίο περιγράφει αρχικά ο/η συντονιστής/τρια και στην επανάληψη μπορεί τα παιδιά να προσθέτουν ιδέες. Λυγίζουν όλοι λίγο τα γόνατα και αρχίζει ο καλπασμός χτυπώντας με τα χέρια ρυθμικά τους μηρούς. «Τα άλογα ξεκινούν αργά τα πρώτα μέτρα … και τώρα σιγά σιγά επιταχύνουν και καλπάζουν γρήγορα… πρέπει να πηδήξουν το πρώτο εμπόδιο και (αναπηδούνε όλοι στις μύτες των ποδιών)… περνάνε με μεγάλο άλμα πάνω από τη λίμνη (γίνεται αλματάκι εμπρός)… και επιταχύνουν πάλι μέχρι… την πρώτη αριστερή στροφή (γέρνουν όλοι  αριστερά χτυπώντας αργά τους μηρούς και επιστρέφοντας επιταχύνουν πάλι μέχρι … την πρώτη δεξιά στροφή (γέρνουν όλοι  δεξιά χτυπώντας αργά τους μηρούς) και συνεχίζοντας…. διπλό εμπόδιο, χαιρετούν τον κόσμο, χτυπούν το πόδι κλπ. Η δραστηριότητα τελειώνει με δυνατή φωνή κατά τον τερματισμό.

Το γρανάζι (συντονισμός, ομαδικότητα, υπομονή, κριτική σκέψη)

Κολλάνε όλοι το κάθε τους πόδι με τα πόδια των διπλανών και γίνεται αργά περιστροφή δεξιά χωρίς να ξεκολλήσουν τα πόδια για έναν γύρω. Το ίδιο γίνεται και προς τ’ αριστερά. Τα χέρια «πλέκονται» αγκαζέ. Μπορεί κάποιο παιδί να βγαίνει ως παρατηρητής για να δίνει οδηγίες, να διορθώνει ή να κάνει κάποιες παρατηρήσεις μετά από κάθε στροφή. Αλλαγή θέσεων (οπτικής γωνίας) για να επαναληφθεί η  δραστηριότητα με άλλους διπλανούς.

Ποιος άλλαξε (μνήμη, συνεργασία)

Ένας μαθητής/τρια μπαίνει στον κύκλο, γονατίζει σκυφτός, κλείνει τα μάτια και δύο παιδιά αλλάζουν θέση μεταξύ τους. Ο/Η μαθητής/τρια που είναι στο κέντρο σηκώνεται και προσπαθεί να μαντέψει ποιοι άλλαξαν θέση. Αν βάλουμε δύο μαθητές στο κέντρο μπαίνει και το στοιχείο της συνεργασίας.

Οι σταγόνες της βροχής (σωματικό/ψυχικό άγγιγμα, ενίσχυση των διαπροσωπικών επαφών)

Κάνουν όλοι στροφή προς τα δεξιά για να βλέπουν την πλάτη των μπροστινών τους. Ο/Η συντονιστής/τρια αφηγείται μια μικρή ιστορία με παράλληλες κινήσεις των χεριών στην πλάτη του/της

μπροστινού/νής και τα παιδιά μιμούνται τις απαλές αυτές κινήσεις. Π.χ. άρχισε μια σιγανή βροχούλα στο δάσος που έγινε δυνατότερη και μετά νεροποντή… μετά βγήκε ένας μεγάλος ζεστός ήλιος… και ανέβηκαν μεγάλα φορτηγά στο βουνό… και βγήκαν ξυλοκόποι που έκοβαν τα δέντρα… και φόρτωσαν στα φορτηγά τους κορμούς … και κατηφόρησαν για την πόλη. Κι όλα αυτά τα είδε ο μικρούλης λαγός που έτρεξε στον παππού του και του είπε για μια πολύ δυνατή βροχή… κάτι ανθρώπους που έκοψαν τα δέντρα……. Κάποια παιδιά μπορούν να πούνε τις δικές τους σύντομες διηγήσεις και να βρούνε αντίστοιχες κινήσεις.

Ο κύκλος του χορού (ρυθμός, επικοινωνία, συγχρονισμός, κριτική σκέψη)

Τα παιδιά πιάνονται από τα χέρια. Κάποιος ξεκινά φωνάζοντας αριθμό βημάτων-φορά και όνομα π.χ. τέσσερα-δεξιά-Γιώργος. Τότε ο κύκλος κάνει τέσσερα γρήγορα ρυθμικά βήματα προς τα δεξιά και στο τελευταίο ο Γιώργος, που έχει το λόγο, λέει τη δική του πρόταση π.χ. έξι-αριστερά-Μαρία, συνεχίζει ο κύκλος με τη Μαρία κλπ. Είναι καλύτερα για το συγχρονισμό της ομάδας οι αριθμοί να μην υπερβαίνουν κάποιον αριθμό π.χ. το Νο 8. Καλό θα είναι να βγαίνουν δύο παρατηρητές που θα βρίσκουν ίσως τις αδυναμίες της συνεργασίας των παιδιών. Κάποια ονόματα δεν τα προτείνουν, κάποιοι βιάζονται, κάποιοι ενοχλούν, κάποιοι δε συντονίζονται κλπ.

Κυλιστή ιστορία (επικοινωνία, δημιουργική σκέψη, συνεργασία, προσαρμογή)

Με την ευχάριστη αυτή δραστηριότητα ενισχύεται η ενεργητική ακρόαση, η επικοινωνία, η έμπνευση και η φαντασία των παιδιών. Ο/Η συντονιστής/τρια κάνει με μια φράση την εκκίνηση μιας ιστορίας που θα αφορά ίσως μια σχολική δραστηριότητα, μια εκδρομή, έναν αγώνα κλπ. Ο κάθε διπλανός προσθέτει μια ταιριαστή φράση που συνεχίζει αυτό που είπε ο/η προηγούμενος/η. Θα είναι ακόμη πιο ενδιαφέρον να δείχνουν παράλληλα αυτό που λένε π.χ. με μια έκφραση στο πρόσωπο, μια παντομίμα, ένα συμβολισμό κλπ. Όποιος/α δε θέλει να μιλήσει λέει «βουβό ψάρι».

Παραλλαγή: Οι μαθητές/τριες μιμούνται με κινήσεις την ιστοριούλα που λέει ο/η εκπαιδευτικός ή κάποιο παιδί. «Ένα πρωί μόλις ξύπνησα, πλύθηκα, ντύθηκα (κάνουν πως ξύπνησαν, πλύθηκαν και ντύθηκαν) ανέβηκα στο τρένο (γίνονται βαγονάκια και μιμούνται την κίνηση του τρένου) και πήγα να περάσω το σαββατοκύριακο με τον παππού μου στην εξοχή. Μόλις έφτασα, μου πρότεινε να πάμε για ψάρεμα. Ρίξαμε τις πετονιές και περιμέναμε. Ξαφνικά όμως βρέθηκε μπροστά μας ένας καρχαρίας. Εμείς βέβαια δεν τρομάξαμε αλλά του δείξαμε τη σωστή κατεύθυνση (δείχνουν) για να πάει να βρει τους δικούς του…

Το κουβάρι (ενίσχυση των διαπροσωπικών επαφών, της αυτοεκτίμησης, της αυτοκριτικής)

Ο/η συντονιστής/τρια κρατάει την άκρη ενός κουβαριού και πετάει το κουβάρι σε κάποιο παιδί λέγοντας το όνομά του και κάποιο θετικό του γνώρισμα π.χ. Βασίλης φιλότιμος, Ελένη υπεύθυνη, Μαρίνα φρόνιμη, Κώστας έξυπνος κλπ. Έτσι με τη σειρά του κάθε παιδί πετάει σε άλλον/η το κουβάρι (όχι στους διπλανούς) και γίνεται στο τέλος ένα πυκνό πλέγμα μέσα στον κύκλο. Κανένας δεν πρέπει ν’ αφήσει το σχοινί του. Ο τελευταίος αρχίζει την επιστροφή του κουβαριού ρίχνοντάς το στον προηγούμενο κάνοντάς του ένα υποθετικό δώρο π.χ. του/της χαρίζω λίγο γέλιο, υπομονή, σβελτάδα, κατανόηση, ηρεμία, ειλικρίνεια, φιλία, σεβασμό, λογική, εργατικότητα… Το κουβάρι ξαναμαζεύεται σιγά σιγά στον/στην συντονιστή/τρια.

Παραλλαγή: Κάθε παιδί κρατάει την άκρη και δίνει το κουβάρι στο/στη διπλανό/ή του λέγοντας κάτι που του αρέσει πολύ. Όταν το πάρουν όλοι ξαναμαζεύεται κι ο καθένας προσπαθεί να θυμηθεί τι του είπε ο/η προηγούμενος/η όταν του το έδωσε.

Το αστέρι (εμπιστοσύνη, υπευθυνότητα)

Όλοι κάθονται κάτω και ενώνουν τα τεντωμένα πόδια τους στη διάσταση. Έτσι σχηματίζεται ένα αστέρι. Δίνουμε σε όλους διαδοχικούς αριθμούς. Οι μονοί αριθμοί σκύβουν μπροστά και συγκρατούν από τα χέρια τους ζυγούς αριθμούς που αφήνονται προς τα πίσω. Μετά γίνεται το αντίθετο κι αυτό επαναλαμβάνεται 3-4 φορές.

Σε ζευγάρια

Στηρίξεις: Γίνονται όλοι ζευγάρια με το/τη διπλανό/ή: Στήριξη από την όρθια θέση στην πλάτη του συμμαθητή που σκύβει μπροστά. Βαθιά καθίσματα του ζευγαριού που έχει κολλημένες πλάτες και τα χέρια πλεγμένα στους αγκώνες. Στήριξη με γέφυρα στην πλάτη του ζευγαριού που βρίσκεται γονατιστά στα «τέσσερα».

Δραματοποίηση Αντιθέσεων (Ενθαρρύνουμε τα παιδιά να ζωντανέψουν καταστάσεις όπως):

Φως – Σκοτάδι, Μέρα – Νύχτα, Ζωή – Θάνατος, Περπατώ – Στέκομαι, Ναι – Όχι, Χαρούμενο – Δυσάρεστο, Σηκώνομαι – Πέφτω, Ανατολή – Δύση, Πάνω – Κάτω, Τραβάω – Αφήνω, Πικρό – Γλυκό, Δεξιά – Αριστερά, Βαρύ – Ελαφρύ…

Ασκήσεις χαλάρωσης – αντιστρες

Καθιστοί οκλαδόν στον κύκλο (οι ασκήσεις αυτές είναι καλύτερα να γίνουν, αν υπάρχει η δυνατότητα, σε καρεκλάκια).

  α) Οι μαθητές/τριες φαντάζονται ότι κρατάνε ένα βρεγμένο σφουγγάρι. Το σφίγγουν προσπαθώντας να το στραγγίξουν τελείως και μετά το αφήνουν να πέσει. Το επαναλαμβάνουν μερικές φορές αργά. Συνεχίζουν κάνοντας πίεση-χαλάρωση σταδιακά για τους μύες του σώματος αρχίζοντας από τα δάκτυλα των ποδιών – γάμπες – μηρούς μέχρι το κεφάλι.

   β) Οι μαθητές/τριες φαντάζονται ότι τα πνευμόνια τους είναι ένα μεγάλο μπαλόνι. Φουσκώνουν αργά το μπαλόνι γεμίζοντάς το με πολύ αέρα (εισπνοή - μύτη) και το ξεφουσκώνουν αργά χαλαρώνοντας τους ώμους και τα χέρια (εκπνοή – στόμα). Το επαναλαμβάνουν μερικές φορές κυρίως μετά από έντονες και κουραστικές προσπάθειες.

   γ)  Οι μαθητές/τριες σκύβουν αργά εμπρός εκπνέοντας και μετρώντας μέχρι το 4. Στη συνέχεια ανεβαίνουν στην αρχική θέση εισπνέοντας και μετρώντας πάλι μέχρι το 4 και παραμένοντας λίγο σ’ αυτή τη θέση. Επαναλαμβάνουν 5-7 φορές. Σε όλες αυτές τις ασκήσεις ζητούμε να μας πούνε αν κατορθώνουν να χαλαρώσουν.

Μικρές κυκλικές ομάδες

Μετρώντας συνεχώς από το ένα ως το τέσσερα, κάνουμε ομάδες των έξι ατόμων (οι άσσοι, τα δυάρια, τα τριάρια και τα τεσσάρια) κι έτσι γίνονται τέσσερις μικρότεροι κύκλοι.

Οι κόμποι (συντονισμός, συνεργασία, ομαδικότητα)

Απλώνουν όλοι τα χέρια τους μπροστά και πιάνουν τα χέρια άλλων παιδιών. Με το σύνθημα προσπαθούν όλοι να ξεμπλεχτούν χωρίς ν’ αφήσουν τα χέρια που πιάνουν κάνοντας αργές κινήσεις γύρω από το σώμα τους, πάνω από χέρια, κάτω από άλλους κλπ. Μόλις το κατορθώσουν φωνάζουν ένα μήνυμα, μια λέξη, μια φράση που θα συμφωνήσουν.

Η μπαλαρίνα (εμπιστοσύνη, υπευθυνότητα, σωματικό άγγιγμα)

Ένας από τα παιδιά μπαίνει στο κέντρο του μικρού κύκλου που σχηματίζουν οι υπόλοιποι με τα σώματά τους κολλημένα στους ώμους. Ο μέσα αφήνεται τελείως να πέσει προς την περιφέρεια και οι υπόλοιποι τον στηρίζουν και τον μεταφέρουν κυκλικά με τη δύναμη των χεριών τους. Περνάνε όλοι με τη σειρά από την εσωτερική θέση. Απαιτείται υπευθυνότητα και θάρρος από τους μαθητές/τριες.

Πες μου έναν αριθμό (ομαδικότητα, συνεργασία)

Ο/Η συντονιστής/τρια λέει έναν αριθμό μεταξύ του τέσσερα και του είκοσι πέντε. Οι παίκτες κάθε ομάδας προσπαθούν ώστε ο αριθμός των μελών του σώματός τους που αγγίζει το έδαφος να συμφωνεί με τον αριθμό αυτό. Π.χ. αν δοθεί το 10 οι παίχτες των ομάδων (πέντε μέλη) θα πατήσουν με τα πόδια κανονικά στο έδαφος, αν δοθεί το 9 οι παίχτες των ομάδων (τέσσερα μέλη) θα πατήσουν τρεις κανονικά κι ένας με τρία σημεία επαφής ή δύο σε τρία σημεία επαφής, ένας κανονικά κι ένας στο ένα πόδι. Δεν μπορεί να ζητηθεί μεγαλύτερος αριθμός από αυτόν που προκύπτει όταν πολλαπλασιάσουμε τη δύναμη κάθε ομάδας με το πέντε.

Στηρίξεις σε τριάδες

Γίνονται όλοι τριάδες.

   α) Οι δύο σχηματίζουν με τα χέρια καθισματάκι και μεταφέρουν χωρίς ανταγωνισμούς λίγα μέτρα τον τρίτο μέσα στη τάξη, το γυμναστήριο ή την αυλή. Αυτό γίνεται με όλους στη τριάδα.

   β)  Ένα παιδί από τα τρία στηρίζεται πρηνηδόν στα χέρια του και τα πόδια του τα κρατά το δεύτερο παιδί. Το τρίτο παιδί κάθεται ένα μέτρο μπροστά από το πρώτο παιδί. Το δεύτερο παιδί «λέει» με τα χείλια (χωρίς ν’ ακουστεί) στο τρίτο ένα όνομα της τάξης ή ένα αντικείμενο π.χ. Νίκος ή παράθυρο. Το πρώτο παιδί έχει τρεις ευκαιρίες (ερωτήσεις) – πιεζόμενο κι από τη δύσκολη στάση - για να βρει τη λέξη με τη βοήθεια του τρίτου παιδιού. Π.χ. είναι πρόσωπο ή πράγμα, αγόρι ή κορίτσι, σε τι χρησιμεύει το αντικείμενο, είναι δεξιά ή αριστερά μου. Στη δραστηριότητα μπορεί να δοθούν περισσότερες ευκαιρίες. Τα παιδιά περνούν κι από τους τρεις ρόλους.

   γ) Ο μεσαίος πιάνει τους συμμαθητές του από το αριστερό χέρι (έτσι αυτοί στέκονται σε αντίθετες κατευθύνσεις) και περιστρέφονται στο ίδιο σημείο διαγράφοντας κύκλο, ενώ γυρίζουν γύρω από τον μεσαίο. Τα χέρια πρέπει να μείνουν τεντωμένα (Λαβή από τα χέρια ή τα μπράτσα).  Παραλλαγή: Προστίθενται κι άλλα παιδιά και περιστρέφονται μέχρι και όλοι μαζί σαν ελικόπτερο.

Διάφοροι σχηματισμοί

Τα φιδάκια (υπευθυνότητα, ηγεσία, συνεργασία, διαχείριση χρόνου)

Γίνονται δύο σειρές παιδιών που πιάνονται από τη μέση. Τα παιδιά δεν πρέπει να βλέπουν εκτός μόνο από τον/την πρώτο/η. Τα φιδάκια μετακινούνται πολύ σιγά με τον/την αρχηγό να οδηγεί με συμβουλές κοιτώντας πίσω την ομάδα (π.χ. Γιάννη πρόσεξε στα δεξιά σου, Αγγελική κάνε αριστερά…). Το φιδάκι δεν πρέπει να ακουμπήσει άλλα πρόσωπα ή πράγματα. Αν ο/η αρχηγός φωνάξει «γεράκι» όλοι κάθονται κάτω σιωπηλοί και ακίνητοι. Όταν πει «όλα καθαρά» ξαναξεκινούν. Οι δεύτεροι γίνονται κάθε φορά οι νέοι αρχηγοί. Μπορούμε να θέσουμε συγκεκριμένο χρόνο αρχηγίας με ρολόι τοίχου ή κάτι άλλο (π.χ. ενάμιση λεπτό). Κάθε αρχηγός φεύγει μόνος του και γίνεται τελευταίος πριν ξεπεραστεί ο χρόνος αρχηγίας και «πιαστεί» το φιδάκι από το γεράκι.

To πέρασμα της γέφυρας (αλληλοβοήθεια, ισορροπία, ομαδικότητα)

Τα παιδιά μπαίνουν σ’ ένα στίχο με τα πόδια στη διάσταση. Τους ζητούμε να λύσουν τα κορδόνια (αν έχουν) των παπουτσιών. Τα δύο πρώτα παιδιά βγάζουν τα παπούτσια τους και διασχίζουν τη «γέφυρα» αργά πατώντας πάνω στα πόδια των συμμαθητών τους και στηριζόμενοι σ’ αυτούς για να μην πατήσουν κάτω. Το ένα παιδί κινείται δεξιά και το άλλο αριστερά του στίχου. Όταν τελειώσουν βάζουν τα παπούτσια τους και συμπληρώνουν τη γέφυρα καθώς ξεκινούν οι επόμενοι.

Η σαρανταποδαρούσα (συνεργασία, συντονισμός, υπευθυνότητα)               

Ζητάμε από τα παιδιά ν’ ανοίξουνε σε διάσταση τα πόδια, να πιάσουν με το ένα χέρι (μέσα από τα πόδια τους) το χέρι του/της συμμαθητή/τριας τους που είναι πίσω, κάμπτοντας τον κορμό εμπρός και να πιάσουν αντίστοιχα με το άλλο χέρι, το χέρι του/της μπροστινού/νής. Το τελευταίο παιδί ξαπλώνει τεντωμένο στο πάτωμα και η σαρανταποδαρούσα κινείται προς τα πίσω (τα παιδιά κινούνται στη διάσταση) περνώντας πάνω από το ξαπλωμένο παιδί. Αυτός/ή γίνεται πρώτος κάθε φορά που τον/τραβάει το πρώτο παιδί της διάταξης ενώ ξαπλώνει το επόμενο τελευταίο παιδί.

Τραμπολίνο (συνεργασία, υπευθυνότητα, εμπιστοσύνη)

Δύο σειρές 8-12 παιδιών η κάθε μία βρίσκονται αντικριστές και τα παιδιά δένουν χιαστί τα χέρια τους με τους απέναντι δημιουργώντας ένα κανάλι. Ένα παιδί ξαπλώνει στην αρχή του καναλιού και η ομάδα με συγχρονισμένες κινήσεις μεταφέρουν με πετάγματα το παιδί κατά μήκος του καναλιού μέχρι την άλλη άκρη. Απαιτείται μεγάλη υπευθυνότητα. Μπορούν να δοκιμάσουν όσα παιδιά θέλουν με επιφύλαξη στα ιδιαίτερα βαριά άτομα.

Η προσγείωση (αλληλοβοήθεια, εμπιστοσύνη, συνεργασία)

Γίνεται η ίδια διάταξη με την προηγούμενη δραστηριότητα. Δύο σειρές παιδιών-απόστασης ενός μέτρου- δημιουργούν το διάδρομο προσγείωσης. Τοποθετούνται  πάνω στο διάδρομο και κάποια εμπόδια π.χ. μια μικρή καρέκλα, κάποια τσάντα κλπ. Στη μια άκρη του διαδρόμου είναι το παιδί-πιλότος με δεμένα τα μάτια και στη άλλη ο ελεγκτής εναέριας κυκλοφορίας που το καθοδηγεί (ένα βήμα μπροστά, ένα αριστερά…)  για να διασχίσει το διάδρομο χωρίς ν’ ακουμπήσει τα άλλα παιδιά. Είναι καλύτερα να υπάρχει χρονικό όριο π.χ. 2-3 λεπτά για να προλάβουν να παίξουν πολλά ζευγάρια πιλότου-ελεγκτή.

Οι καθρέπτες (Ανάπτυξη διαπροσωπικών σχέσεων, κινητική έκφραση)

Τα παιδιά κάνουν ζευγάρια και στέκονται πρόσωπο με πρόσωπο. Το ένα παιδί είναι οδηγός και το άλλο μιμείται τις κινήσεις του σα να βλέπει τον εαυτό του σε καθρέπτη. Στην αρχή χρησιμοποιούνται οικείες κινήσεις όπως πλενόμαστε, βουρτσίζουμε τα δόντια μας, ντυνόμαστε κλπ. Μετά μπορούν να γίνουν και πιο σύνθετες κινήσεις. Τα παιδιά αλλάζουν στη συνέχεια ρόλους.

Το δίκτυο (σωματικό άγγιγμα, αναζήτηση και προσφορά υποστήριξης)

Τα παιδιά βαδίζουν στο χώρο ελεύθερα (και ίσως με άκουσμα το ρυθμικό παλαμάκι) χωρίς να ακουμπούνε πρόσωπα ή πράγματα. Όταν ο/η συντονιστής/τρια φωνάξει «δίκτυο» τα παιδιά πρέπει να μείνουν ακίνητα αγγίζοντας κάποιον/α κοντινό συμμαθητή/τρια τους τον/την οποίο/α αγγίζει το πολύ άλλο ένα παιδί. Δίνουμε πολλές επαναλήψεις με το βάδισμα να συνοδεύεται με παλαμάκι ή μουσική και τα παιδιά να αναζητούν άμεσα στήριξη για να φτιάξουν το δίκτυο.

   Παραλλαγή: Με το σύνθημα ή το σταμάτημα της μουσικής γίνονται ζευγάρια κάθε φορά με διαφορετικό/ή συμμαθητή/τρια και μπορεί να περπατάνε συγχρονισμένα χέρι-χέρι, να τραγουδάνε το ίδιο τραγούδι, ν’ ακουμπήσουν τους αγκώνες, τα γόνατα, τους ώμους, τις πλάτες…

Μουσικές καρέκλες (ή μουσικά γόνατα) (σωματικό άγγιγμα, αναζήτηση και προσφορά υποστήριξης)

Τα παιδιά κινούνται στο χώρο και με το σταμάτημα της μουσικής  όσα δεν προλάβουν να καθίσουν στην καρέκλα (οι καρέκλες είναι μισές από τα παιδιά) κάθονται στα γόνατα κάποιου παιδιού. Τότε πρέπει να πουν στο παιδί που κάθονται κάτι καλό που έχει και τους αρέσει.

Παραλλαγή: Το παιδί που δεν προλαβαίνει να καθίσει πηγαίνει πίσω από κάποιο καθιστό παιδί και του τρίβει την πλάτη.

Το ναρκοπέδιο (αλληλοβοήθεια, εμπιστοσύνη, συνεργασία)

Τα παιδιά είναι ακίνητα  και σκόρπια στην αίθουσα (νάρκες). Ένα παιδί με δεμένα τα μάτια προσπαθεί να φτάσει σε κάποιον από τους τοίχους  χωρίς ν’ αγγίξει κάποια νάρκη. Οι «νάρκες» υποχρεούνται να βγάζουν έναν προειδοποιητικό ήχο (μπιπ / παλαμάκι / σφύριγμα) όταν τις πλησιάζει το παιδί-πλοίο, ώστε να μπορέσει σε καθορισμένο χρόνο (2-3 λεπτά) να πετύχει το σκοπό του.

Οδηγώντας το αυτοκίνητο του μπαμπά (Αντίληψη χώρου, φαντασία, κινητική έκφραση, [Ν-Α-Β] )

 Τα παιδιά φαντάζονται ότι οδηγούν αυτοκίνητο κρατώντας ένα βιβλίο για τιμόνι και οδηγούν στην τάξη. Προσέχουν να μην τρακάρουν μεταξύ τους. Με το σύνθημα του/της συντονιστή/τριας πρέπει να σταματούν. Μπορούν να φανταστούν κι άλλες καταστάσεις με τρένα, βάρκες κλπ. Οι κινήσεις είναι ελεύθερες προς όλες τις κατευθύνσεις.

Το ξυπνητήρι (Αντίληψη χώρου, εξάσκηση των αισθήσεων)

Το παιχνίδι μπορεί να παιχτεί με δύο τρόπους: α) Χρησιμοποιούμε ένα ξυπνητήρι βάζοντάς το να χτυπάει. Ο/Η μαθητής/τρια έχοντας τα μάτια κλειστά (δεμένα με μαντήλι) πρέπει να το βρει και να το

κλείσει. Ως παραλλαγή μπορούμε να μετακινούμε το ξυπνητήρι. β) Κάποιο παιδί χτυπάει παλαμάκια κι ο/η τυφλός/ή προσπαθεί να το βρει.

Παροιμίες (συνεργασία, ομαδικότητα, καλλιτεχνική έκφραση, [Ε-ΣΤ])

Οι μαθητές παίζουν (κινητικό θέατρο) διάφορες παροιμίες κατά ομάδες και οι υπόλοιποι προσπαθούν να μαντέψουν ποια είναι η παροιμία. Μπορούμε να μοιράσουμε στις ομάδες χαρτάκια που να γράφουν την παροιμία που τους ζητείται ν’ αναπαραστήσουν, όπως: Όποιος βιάζεται σκοντάφτει, στου κουφού την πόρτα όσο θέλεις βρόντα, λείπει ο γάτος χορεύουν τα ποντίκια, η γλώσσα κόκκαλα δεν έχει και κόκκαλα τσακίζει…

Παγωμένες εικόνες (συνεργασία, ομαδικότητα, καλλιτεχνική ερμηνεία, [Ε-ΣΤ] )

Χωρισμός σε ομάδες των τεσσάρων ατόμων (με νούμερα, «τράπουλες», ημερομηνίες γέννησης κλπ.). Οι ομάδες έχουν ένα-δύο λεπτά για βρούνε πως θ’ αναπαραστήσουν με παγωμένη εικόνα, ένα σενάριο ή μια κατάσταση π.χ. πόλεμο, ειρήνη, βάρκα και πλήρωμα, καυγά, χωρισμό, νίκη, ήττα, συνέντευξη, ομιλία. Οι παγωμένες εικόνες ζωντανεύουν για πολύ λίγο δίνοντας περισσότερες «πληροφορίες» ή και διασκέδαση. Τα παιδιά της τάξης προσπαθούν να βρούνε κάθε φορά το θέμα που εξελίσσεται.

Ορθοσωμικές Ασκήσεις Κορμού (μέση, θώρακας, πλάτη) [Χωρίς να φύγουν απ’ τα θρανία]

Λυγισμένο το ένα πόδι στην καρέκλα, τεντώνω κορμό/αγκώνες, μετράω αργά 10, αλλάζω πόδι Χ2 (72)

Κρατάω τον κορμό στο πλάι, τα πόδια δε γυρίζουν, κοιτάω πίσω, μετράω 10΄, αλλάζω πλευρά Χ 2 (73)

Καμπουριάζω όσο μπορώ, σηκώνομαι με ίσια πλάτη και τα χέρια πίσω από την καρέκλα Χ 8 (76 – 77)

Βάζω το ένα χέρι στην κοιλιά, το άλλο πάνω από το κεφάλι, 3-4 κλίσεις σε κάθε πλευρά Χ 3 (78)

Μαζεύω τους ώμους μέχρι τ’ αυτιά μου. Επαναλαμβάνω 8 φορές (79)

Έχω την καρέκλα λίγο πίσω, χέρια στο σβέρκο, με ίσια πλάτη διπλώνω εμπρός και επανέρχομαι Χ8 (83)

Χέρια στον αυχένα, σηκώνω δεξί γόνατο κι ακουμπώ τον αρ. αγκώνα. Αλλάζω πόδι και αγκώνα Χ8 (84)

Πιάνω την καρέκλα και τεντώνω το σώμα μου. Μετρά αργά από το 1001 έως το 1010 (89)

Κάθομαι στην καρέκλα, αφήνω τα χέρια να πέσουν, προσπαθώ να πιάσω πάτωμα εναλλάξ (10/πλ.) (95)

Τεντώνω τα χέρια ψηλά και βιδώνω-ξεβιδώνω τη λάμπα μια δεξιά, μια αριστερά Χ 20 φορές (97)

Πιάνω την καρέκλα και σηκώνω τα πόδια από το έδαφος. Προσπαθώ να τα τεντώσω, μετράω 1001, 1002, 1003 και τα κατεβάζω κάτω (100).

    Π Η Γ Ε Σ

_  ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ –ΥΠΕΠΘ (ΚΙΛΚΙΣ, 2005)

_  ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ – ΥΠΕΠΘ, 2006

_  ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ –ΥΠΕΠΘ (ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, 2007)

_  ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (TACADE) 

_  ΠΑΙΔΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΑΠΟ ΟΛΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ (Μεταφρασμένο) ΤΖΙΑΜΠΙΡΗΣ-ΠΥΡΑΜΙΔΑ

_  ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

(ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ Γ. – ΧΑΣΣΑΝΔΡΑ Μ., ΕΚΔ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗ)

_  ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Φ.Α. ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

(ΛΕΥΘΕΡΟΥΔΗΣ ΘΟΔΩΡΟΣ , ΕΚΔ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗ)

_  ΠΡΟΛΗΨΗ: ΠΟΝΟΙ ΣΤΗ ΜΕΣΗ  (ΛΕΥΘΕΡΟΥΔΗΣ ΘΟΔΩΡΟΣ , ΕΚΔ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗ)

_  ΓΙΑ ΕΝΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΜΑΘΗΜΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

(ΔΙΓΓΕΛΙΔΗΣ N. – ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ A., ΕΚΔ. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΙΔΗ)

ΠΗΓΗ